Waar het Wingfoilen waarschijnlijk de makkelijkste manier van foilen is, is Downwind SUP Foilen wel de moeilijkste. Het geruisloos zweven over het water met alleen de peddel losjes in je hand heeft een ontzettende aantrekkingskracht. Op mij althans. En juist omdat het zo moeilijk is, heb ik mij er helemaal in vastgebeten. There is no shortcut. Het is een kwestie van uren maken, veel vallen en telkens weer opstaan. Maar we kunnen de weg van het Downwind SUP Foilen natuurlijk wel een beetje stroomlijnen. Ik neem je mee in mijn lijdensweg die als doel triomf heeft!
Kun jij alle boxen afvinken..? Hoe meer… hoe beter! Al blijft de beste oefening om te leren Downwind SUP Foilen…Downwind SUP Foilen!
Leer Wingfoilen
Zoals ik al schreef is het wingen waarschijnlijk wel de makkelijkste manier om de lucht in te gaan op de foil. En als het dan lukt om op de foil te komen, dan maak je ook gelijk heel veel uren op de foil. Er is een grote kans dat je al vrij snel 50 minuten op ‘de foil’ bent in een sessie van een uur. Dat kun je niet snel zeggen in een andere foil sport.
Ja, ik kan wel zeggen dat ik aardig kon Wingfoilen voor ik aan het Downwind SUP Foilen begon. Alleen gebruikte ik wel altijd voetbanden voor mijn freestyle trucjes en voor op zee. Met voetbanden is eigenlijk veel makkelijker dan zonder. Dus als je alle tacks en jibes zonder voetbanden kunt is dat nog beter!
Leer Freewingen op zee en in de bumps op het meer
Lukt het heen en weer wingen en gijpen goed? Zoek dan de golven op zee of bumps op het binnenwater om de energie en kracht van golven te leren kennen. Laat met je achterste hand de wing los en probeer ‘freewingend’ door middel van de kracht van de golven zo ver mogelijk te komen. Dat kan op zee, maar nog veel beter op de grotere binnenmeren als het IJsselmeer en Markermeer. Het voordeel van de Wing is dat je eerst upwind kunt wingen en dan downwind kunt Freewingen. Of je gaat natuurlijk met je maten een echte downwinder maken. Het doel is dat je leert om van bump tot bump te foilen zonder je wing met 2 handen aan te raken. Kun je één kilometer downwinden zonder de wing te gebruiken?
Nee, alle sessies die ik had op zee waren op 1 hand te tellen en het aantal downwinders op het IJsselmeer ook. Daarnaast gebruikte ik dan mijn kleine freestyle wing foil board met straps. Als Downwind SUP Foilen het doel is, probeer dan ook te freewingen met het board en de foil waarmee je dat wilt doen. Zonder voetbanden dus.
Ga dockstarten
Dockstarten heeft vele voordelen. Vaak kun je het dichtbij huis doen en dan kost het weinig tijd. Je bent niet afhankelijk van een bepaalde windsterkte, windrichting of golfhoogte. Dus het kan bijna altijd. En dat is fijn voor de hardwerkende-familie-man/vrouw. In het begin is het echt wel moeilijk, maar het is wel de ultieme pomp training. Qua foil kun je hetzelfde gebruiken als voor het Downwind SUP Foilen. Qua board zou ik een klein en oud board kopen. ‘Klein’ omdat dat makkelijker pompt. ‘Oud’ omdat je waarschijnlijk de steiger wel eens gaat raken. En om dat nu met je nieuwe €1500,- boardje te doen… Wil je ook prone foilen? Dan kun je dat board perfect voor dockstarten gebruiken!
Redelijk. Na wat oefenen kan ik een redelijk rondje pompen. Maar vaak val ik er ook nog na 5 meter in. Dat moet eigenlijk nog wel wat geoefend worden!
Leer (rechtdoor) SUPpen
Alhoewel er ook met hand-paddels gedownwind wordt, lijkt een SUP peddel toch de beste en veiligste optie. Om tijdens een downwinder op de foil te komen moet je binnen 8 peddelslagen op top snelheid zijn èn dat daarna nog zo’n 10 slagen kunnen volhouden. Je staat daarbij in ‘surfstance’ met één voet voor en één voet achter. Er is geen tijd om van peddelkant te wisselen en je mag niet de bocht om gaan. Om 20 peddelslagen te maken op een kort board waarbij je op top snelheid komt, ZONDER daarbij de bocht om te gaan is wel een dingetje… Oefenen dus. En dat kan prima op vlak water.
Ja, ik kan met een gerust hart zeggen dat mijn SUP peddel skills niet de beperkende factor zijn…
Oefen flat water paddle ups
Het doel daarvan is om te leren versnellen zonder de bocht om te gaan en te pompen. Misschien lukt het zelfs om op de foil te komen? Top! Maar dat is geen must om te kunnen downwinden. Om op vlak water op de foil te komen heb je een heel lang en smal board nodig. Daarnaast heb je een foil nodig die eigenlijk te groot is om mee te downwinden. Lukt het jou wel met een kleine foil en klein board; dan heet je waarschijnlijk James Casey of Kai Lenny.
Ja, flat water paddle up’s lukken op mijn downwind board. Wel met een foil die flink groter is dan mijn downwind foil.
Kies voor een korte en veilige Downwind SUP Foil run
Vijf kilometer is genoeg. Zelfs als je het al (best goed) beheerst. Het is veilig en het geeft je de kans om te experimenteren met materiaal.
Door schade en schande ben ik wijs geworden zeg maar.. Zie de screenshot… Te lang, te weinig wind en ik was te onervaren. Een 25km run waarvan ik 4 km heb gefoild.. en de rest geharkt..
Zorg voor een goed board om te Downwind SUP Foilen
De ontwikkeling van deze boards is de laatste 12 maanden in een stroomversnelling gekomen. Een jaar geleden was een Downwind SUP Foil board nog breed, kort en vierkant. Nu zijn ze er achter dat een smal en lang board veel makkelijker snelheid maakt in het water. En daardoor veel makkelijker op de foil komt. Pas dus op als je een board wilt kopen. Wat ze een jaar geleden een Downwind SUP Foil board noemden, zou ik nu echt niet aanraden. Dat kun je de merken niet kwalijk nemen. Er is gewoon heel veel ontwikkeling geweest in deze nieuwe sport.
Ja. Omdat er eind 2021 geen goed downwind board te krijgen was, heb ik er zelf één gemaakt in mijn garage. Een beetje van mezelf en een beetje nagemaakt van… Waar een flat water paddle up mij nog nooit was gelukt op een ‘wing board’, lukte het op mijn custom bij de eerste poging. En in de lucht in komen is natuurlijk wel een essentieel onderdeel van het Downwind SUP Foilen. Ondertussen heeft Fanatic wel Downwind boards in het gamma. En als de wind niet heel licht is, gebruik ik de Fanatic Downwinder 5’10.
Update: Sinds 2023 gebruik ik de Duotone Downwinder 6’10. En sinds 2024 de Duotone Downwinder Slim SLS 8’0
Zorg voor een goede Foil set
Dat is natuurlijk heel persoonlijk. En er zijn ook zooooo veel foils op de markt. Een paar tips: gebruik in het begin 1600 tot 2000 cm2. Later kun je door naar 1000 tot 1500, afhankelijk van skills en omstandigheden. De foil hoeft niet super snel te kunnen. Je hebt er meer aan als hij ook langzaam kan zonder te stallen. Qua mast is een gemiddelde lengte (75 cm) prima. Een langere mast heeft meer weerstand, dus kom je minder snel uit het water. Met een kortere mast zul je vaker het water raken met je board en vaker uit het water vliegen met je foil omdat je minder ‘range of motion’ hebt.
Ja. Ik ben van alle maten foils voorzien. Maar maakte de eerste keer de verkeerde keuze. Je hoort vaak dat je de eerste keer een ‘zo groot mogelijke foil’ moet pakken. Dat deed ik dus. Hij was dik, low profile en 2500cm2. Erg makkelijk omhoog te peddelen, maar daarna niet te controleren. Na 20 meter lag ik weer in het water!
Wacht niet op de perfect dag om te Downwind SUP Foilen
Ja, 30 tot 40 knopen op het Markermeer is epic. Maar niet als je het nog moet leren. Dan is 15 knopen veel leerzamer. Je moet namelijk eerst leren op het board te staan. Dat is al best wel een ding! Dan moet je leren op welke bumps je moet versnellen. Dan moet je leren versnellen en daarna moet je het board uit het water zien te krijgen. De volgende stap is dat je de bumps aan elkaar gaat rijgen voor langere ritten. Met 15 tot 20 knopen kun je dit allemaal rustig leren en oefenen. Met 30 tot 40 knopen is de kans groot dat je niet eens op je board kunt staan! En ja.. met 15 knopen is er een (grote) kans dat je niet eens uit het water komt. Wen er maar aan.. Dat is de leercurve..
Jup. Been there, done that. Natuurlijk dacht ik aan het begin van de run altijd dat het wel zou lukken. Maar vaak bleek de wind toch te licht (..of de skills (nog) ontoereikend). Het leken toen misschien mislukte sessies. Maar achteraf gezien leerde het mij wel kijken naar de bumps, het balanceren op het board en het accelereren.
Screenshot: Verkeerde windrichting, te weinig wind, te weinig skills. Slechts 2 maal kort op de foil weten te komen. Maar toch een hele leerzame ervaring!
Ga SUP Foilen in de golven
Als je het materiaal toch hebt en er is geen wind.. maar wel golven. Pak je peddel en probeer de golfjes op zee te pakken. Je zult zien dat je door dat lange, smalle DW board zelfs makkelijker golven pakt dan op een kort Wave Foil board. Natuurlijk is zo’n lang DW board wel wat logger als je naar buiten wilt pompen.
Redelijk. Golven pakken op zee gaat vrij aardig. Rondje pompen op mijn DW board lukt mij niet. Daarvoor heb ik duidelijk te weinig geoefend. Het waaide gewoon te veel. Ik heb het Downwind SUP Foilen gewoon te veel geoefend. En dat is dan toch waar het om gaat!
Zoek vrienden
Samen is gezelliger, veiliger en leerzamer.
Ook online kun je veel info vinden:
- Wing Foil/ Surf Facebook Group. Veel info over foilen!
- Check zeker de podcasts van James Casey en The Progression Project. Erg leerzaam!
- In Nederland is Jon Mann wel de fanatiekste SUP Foil Downwinder (als hij in het land is..). En hij is altijd bereid zijn ervaring met je te delen!
- Ook bij mij ben je via Leersup of Leerwingen van harte welkom voor vragen, info of lessen. Hier nog wat bewegend beeld van een Downwinder..
Headin out with the crew. Pic: @freddiegram.91
Als bijvoeging van Jon Mann:
Als je lange wing or SUP DW runs gaat doen, mail dan de kustwacht (ccc@kustwacht.nl) om ze op de hoogte te brengen en geef je nummer door. Als iemand 112 belt gaat het via de kustwacht. Neem je telefoon mee het water op zodat ze je kunnen bellen om te checken, en gebruik de KNRM Helpt App (track only mode). Na een paar ‘false alarms’ van mensen aan de kant die niet wisten wat we deden (boten uitvaren en zelfs een Heli een keer) lijkt dit het beste ‘protocol’ te zijn. Wij gebruiken dit zelfs voor korte runs.
Also, never bite off more than you can chew. Als je wel een iets uitdagende tocht gaat maken, zorg dat je je exit plan weet (KNRM bellen is geen exit plan… meer een last resort). Sommige tochten zijn wel high consequence kwa afstand naar wal dus denk aan – geen sinker boards (als de wind dropt) zo dat je makkelijk kan starten en ook makkelijk kan peddelen. Rig big, tot dat je weet waar je low end is (foil en wing) – neem alle wind modellen mee.
Conclusie
Downwind SUP Foilen. Het is magisch. Maar zo moeilijk. Ik ben (op het moment van schrijven…) nog niet aanbeland bij mijn doel van 10km foilen zonder touchdowns. Er is dus nog werk aan de winkel. Voor je er aan gaat beginnen zijn er een paar basis zaken die je echt wel moet kunnen (wingfoilen, rechtdoor kunnen SUPpen, een golf op zee kunnen pakken…). Maar het is echt niet zo dat je alles afgevinkt moet hebben voordat je aan de Downwind uitdaging kunt beginnen. Ik ken jongens die nog nooit een flat water paddle-up hebben gedaan. Maar wel kunnen Downwinden. Nogmaals; een paar zaken moet je echt wel eerst kunnen voordat je gaat Downwinden. Anders heeft het echt geen zin. Maar daarna moet je gewoon zo veel mogelijk downwinden en alleen proberen de andere boxen af te vinken als Downwinden niet mogelijk is.